Minimalne alimenty na dziecko

Czym są alimenty?

Alimenty to świadczenie wypłacane na podstawie decyzji sądu na rzecz osób fizycznych, które nie mogą samodzielnie uzyskać środków do utrzymania się i egzystencji. W praktyce najczęściej środki takie zasądzone są na rzecz dziecka. 

Zazwyczaj alimenty są więc świadczeniem rodzica, który nie uczestniczy w wychowaniu dziecka. Najczęściej od ojca na rzecz syna lub córki. Zgodnie z polskim prawem o alimenty mogą ubiegać się jednak również osoby, które w zawiniony lub niezawiniony sposób popadły w niedostatek. Alimenty więc może otrzymać też małżonek, rodzice, rodzeństwo czy dziecko współmałżonka.

Najniższe alimenty w 2023 roku

Alimenty zgodnie z Kodeksem Rodzinnym i Opiekuńczym powinny otrzymywać dzieci, które nie są w stanie samodzielnie się utrzymać. Muszą one obejmować pokrycie kosztów związanych z:

• edukacją, 
• wyżywieniem, 
• miejscem zamieszkania, 
• leczeniem, 
• ubraniami,
• przedmiotami pierwszej potrzeby.

Niestety Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy nie definiuje, jaka jest najniższa kwota alimentów. O wysokości alimentów każdorazowo decyduje sąd, kierując się różnymi wytycznymi. Bierze pod uwagę wówczas zamożność rodziców, ich możliwości zarobkowe, a także usprawiedliwione potrzeby dziecka.

Mimo że nie istnieją przepisy, które określałyby, ile płaci się alimentów w poszczególnych przypadkach, a więc również, jaka jest minimalna kwota tego świadczenia, to większość sądów zwyczajowo nie przyznaje alimentów niższych niż 500 zł miesięcznie na jedno dziecko. To umowna suma, która pozwala pokryć podstawowe potrzeby malucha. Należy mieć jednak świadomość, że żaden sąd nie jest prawnie zobowiązany do zasądzania takiej kwoty minimalnej, dlatego w niektórych przypadkach alimenty mogą być niższe. W przyszłości można się jednak spodziewać istotnego zwiększenia kwoty alimentów. Wskazuje na to szczególnie plan wprowadzenia tzw. alimentów natychmiastowych. Ich zakładana wysokość znacznie przewyższa najniższe kwoty alimentów, zasądzanych obecnie przez sądy.

Od czego zależy kwota alimentów?

Obowiązek alimentacyjny polega na dostarczeniu środków utrzymania, a w razie konieczności również środków wychowania. O zakresie tego obowiązku decydują uzasadnione potrzeby uprawnionego, w tym przypadku dziecka. Pojęcia tego jednak nie można jednoznacznie zdefiniować. 

Kwota alimentów jest w każdym przypadku ustalana na indywidualnie. Sąd wówczas bierze pod uwagę możliwości finansowe rodziców, a także uzasadnione potrzeby dziecka. Według artykułu 153 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego, za uzasadnione potrzeby, należy uznać bieżące potrzeby dotyczące utrzymania:

• fizyczne, a więc koszty jedzenia, mieszkania, odzieży, mediów, oświetlenia, dostępu do bieżącej wody, ogrzewania, a także leczenia w razie zachorowania,
• niematerialne, czyli duchowe, religijne i kulturalne.

Należy uwzględnić również potrzeby dotyczące wychowania, a więc zapewniające rozwój fizyczny, umysłowy, opiekę, pielęgnację, wykształcenie, rozrywkę, wypoczynek czy nawet przygotowanie do dorosłego życia.

Sąd bierze pod uwagę również sytuację materialną osoby zobowiązanej do płacenia alimentów. Wysokość alimentów musi być dostosowana do dochodów. Alimenty nie powinny powodować, że płacąca je osoba popada w ruinę, lub jest zmuszona do brania pożyczki na alimenty. W orzecznictwie stosuje się zasadę tak zwanej równej stopy życiowej dlatego, jeżeli rodzice mieszkają osobno, a jedno z nich jest bardziej zamożne, wówczas dziecko ma prawo żyć na takim samym poziomie jak rodzic.

Fundusz Alimentacyjny

Czasami mimo zasądzenia nawet niewielkiej kwoty alimentów przez sąd, rodzic uchyla się od swoich obowiązków i nie wywiązuje się z takiego zobowiązania. Wówczas rodzic, który sprawuje opiekę nad dzieckiem, może zwrócić się z prośbą o wypłatę alimentów do Funduszu Alimentacyjnego. Instytucja ta wypłaca świadczenie alimentacyjne w imieniu rodzica niezdolnego do przekazania środków finansowych w ramach alimentów. Równolegle jednak domaga się od takiej osoby zwrotu wypłaconych kwot. 

Dłużnik alimentacyjny, który dłużej będzie uchylał się od swojego obowiązku, musi liczyć się z poważnymi konsekwencjami. Uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego jest przestępstwem zdefiniowanym w artykule 209 kodeksu karnego. W momencie, kiedy osoba taka zadłuża się na wysokość minimum 3 okresowych świadczeń, wówczas musi liczyć się z tym, że podlega ona karze grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności nawet do roku.

Fundusz Alimentacyjny wypłaca jednak pieniądze tylko wtedy, kiedy dochód rodzica, który sprawuje opiekę nad dziećmi, nie przekracza 900 zł w przeliczeniu na osobę. Dodatkowo kwota, jaką można otrzymać od tej instytucji to maksimum 500 zł miesięcznie.

Jak długo należy płacić alimenty na dziecko?

Zgodnie z prawem nie istnieje limit wieku, do którego należy płacić alimenty na dziecko. Świadczenie takie powinno ono otrzymywać do momentu, kiedy będzie się w stanie usamodzielnić. Dlatego, nawet jeżeli skończy 18 lat, a wciąż uczy się w szkole średniej lub wyższej i nie ma własnych dochodów, rodzic nadal powinien płacić na nie alimenty.