Rynek pożyczek gotówkowych wciąż się rozrasta, powstają nowe firmy, zostają zmieniane dotychczasowe oferty. Można powiedzieć, że codziennie jako potencjalni pożyczkobiorcy jesteśmy zalewani informacjami o nowościach, promocjach i najkorzystniejszych warunkach pożyczki. Jednak czy te zapewnienia są zgodne z prawdą? Czy warto bezgranicznie ufać firmom finansowym? Na straży bezpieczeństwa rynku finansowego i gwarancji dostępu do wiarygodnych informacji stoi Komisja Nadzoru Finansowego. Jak działa KNF? Kto zasiada w KNF? Czy KNF nadzoruje firmy pożyczkowe? Przekonajmy się.
Co to jest KNF?
Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) została powołana w 2006 roku z myślą o bezpieczeństwie rynku finansowego. KNF jako organ nadzoru ma na celu utrzymanie prawidłowego działania instytucji związanych bezpośrednio z finansami. Dlatego do jego obowiązków należy kontrolowanie sektora bankowego i kas spółdzielczych, rynku kapitałowego, ubezpieczeniowego, emerytalnego, a także instytucji związanych z płatnościami tradycyjnymi oraz elektronicznymi.
Komu podlega i kto zasiada w KNF?
Zarząd KNF składa się z Przewodniczącego – Jacek Jastrzębski, trzech Zastępców Przewodniczącego – Rafał Mikusiński, Marcin Mikołajczyk i Krystian Wiercioch, a także z pozostałych członków, którymi jest pięciu przedstawicieli władz współpracujących z organem nadzoru rynku finansowego. Warto zaznaczyć, że Komisja Nadzoru Finansowego nie ma całkowitej swobody w działaniu. Nadzór nad jej prawidłowym funkcjonowaniem sprawuje Prezes Rady Ministrów.
KNF – Jakie ma zadania?
W zakresie zadań Komisji mieści się również działanie na rzecz rozwoju rynku finansowego – na przykład dążenie do wdrażania innowacji. W przypadku wprowadzania modernizacji sektora finansowego w Polsce KNF ma zapewnić dostęp do materiałów edukacyjno-informacyjnych. Ponadto organ ten aktywnie bierze udział w przygotowywaniu projektów aktów prawnych dotyczących obszaru jego działania. Jednak najistotniejszym z zadań Komisji Nadzoru Finansowego w kontekście relacji pożyczkobiorca-wierzyciel jest rozwiązywanie sporów związanych z umowami zawartymi między podmiotem podlegającym kontroli KNF a osobą, która korzystała z jego usług. Przykładem takiej sytuacji mogą być nieetyczne praktyki wierzyciela względem dłużnika.
Czy KNF nadzoruje firmy pożyczkowe?
Początkowo Komisja Nadzoru Finansowego skupiała się na działalności banków, agentów ubezpieczeniowych, rozwiązywała problemy związane z emeryturami czy usługami płatniczymi. Jednak od 22 lipca 2017 roku wraz z wejściem w życie odpowiedniej ustawy (Dz.U. z 2017 r., poz. 819) – dotyczącej między innymi nadzoru nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami – wprowadzono również obowiązek wpisu instytucji pożyczkowych do oficjalnego rejestru Komisji Nadzoru Finansowego. Do tej pory firmy pozabankowe zapisywały się poprzez Związek Firm Pożyczkowych na specjalną listę, która jednak nie miała mocy prawnej. Natomiast obecnie bez wpisu do Rejestru Firm Pożyczkowych dana instytucja nie będzie mogła rozpocząć działalności. Mimo to nadal pojawiają się instytucje, które unikają tego obowiązku. Może być to spowodowane koniecznością wniesienie opłaty lub po prostu działalnością niezgodną z prawem lub normami etycznymi.
Aby dokonać pomyślnej rejestracji, należy posiadać zaświadczenie o niekaralności oraz potwierdzenie spełniania warunków funkcjonowania firm pożyczkowych. Zatem lista KNF obejmuje cały rynek. Dodatkowo dzięki ogólnodostępności klient w dowolnym momencie może sprawdzić, czy dany pożyczkodawca prowadzi swoją działalność legalnie. Rejestr można znaleźć na stronie KNF, przechodząc do odnośnika Rejestry i ewidencje w zakładce podmioty.
Komisja Nadzoru Finansowego – jak złożyć skargę?
Istotną możliwością dla konsumentów oraz różnych podmiotów rynku finansowego jest złożenie skargi. Można zrobić to drogą elektroniczną, za pomocą faksu, listownie lub osobiście w siedzibie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Gotowe wzory formularzy zgłoszeniowych znajdziemy na oficjalnej stronie organu nadzoru KNF. Jednak pamiętajmy, że instytucja zastrzega możliwość selekcji zawiadomień. Złożenie zażalenia nie jest równoznaczne z wszczęciem postępowania! Zobacz również: Jak złożyć skargę na firmę windykacyjną.
Skargi można składać w przypadku naruszenia obowiązku udzielania prawdziwych i rzetelnych informacji przez instytucje finansowe – co niestety często się zdarza. Ponadto skargi składamy również w co do nieuczciwych praktyk lub proponowania nabycia produktów finansowych, które nie odpowiadają ustalonym potrzebom konsumenta (z przykrością należy stwierdzić, że jest to zdecydowanie nadużywana praktyka).
Komisja Nadzoru Finansowego instytucje pożyczkowe – pomoc dla konsumenta
Na oficjalnej stronie internetowej Komisji Nadzoru Finansowego można znaleźć również informacje dotyczące innych rozwiązań i źródeł pomocy w przypadku sporów z firmami pożyczkowymi. Przykładem może być reklamacja u pożyczkodawcy lub zaczerpnięcie porady u rzecznika konsumenta. Jeśli problem okazuje się niemożliwy do rozwiązania w drodze rozmów lub reklamacji, wówczas można skorzystać z Alternatywnych metod rozwiązywania sporów. Należą do nich Sąd Polubowny, w którego skład wchodzą:
- Mediacja – przystąpienie do mediacji musi być poprzedzone wyrażeniem zgody na takie działanie przez obie strony sporu. Skorzystanie z usług neutralnej osoby trzecie, czyli przykładowo przedstawiciela Centrum Mediacji Sądu Polubownego przy KNF wynosi jednorazowo 50 zł. Mediatora możemy wybrać samodzielnie, a efektem współpracy powinno być zawarcie ugody. Spotkanie mediacyjne trwa zazwyczaj od godziny do dwóch, a jego skuteczność wynosi 80%.
- oraz Bankowy Arbitraż Konsumencki – warunkiem skorzystania z tego rozwiązania jest udzielenie zgody obu stron na wszczęcie postępowania. Może temu służyć specjalny formularz „Umowa – zapis na Sąd Polubowny przy Komisji Nadzoru Finansowego”, który znajdziemy na stronie KNF. Jeżeli oba podmioty zainteresowane wyrażą zgodę, wówczas należy wnieść opłatę za usługę. Zależy ona od wartości przedmiotu sporu – przykładowo zadłużenia. Może wynosić od 250 do 1000 zł. W przypadku apelacji musimy dokonać kolejnej wpłaty, która może mieścić się w przedziale od 150 do 1000 zł. Jednak zaletami arbitrażu jest szybsze i tańsze załatwienie formalności i uzyskanie prawomocnego wyroku.
Pamiętajmy, że przed przystąpieniem do takich działań należy spróbować rozwiązać problem bezpośrednio z pożyczkodawcą. Oczywiście, zdarza się, że niektórych problemów nie da się rozwiązać polubownie. W takiej sytuacji pozostaje wejście na drogę sądową. Warto również skonsultować się z Rzecznik Finansowym, którego zadaniem jest rozpatrywanie indywidualnych wniosków konsumentów.
W razie dalszych problemów do dyspozycji konsumenta pozostaje infolinia Komisji Nadzoru Finansowego.