Ile można dorobić na emeryturze lub rencie? Nowe limity 2023

Ile można dorobić na emeryturze?

Ograniczenia, jakie Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) nakłada na pracujących emerytów lub rencistów zależą od wysokości średniej pensji w gospodarce. Ten wskaźnik jest wyliczany przez Główny Urząd Statystyczny (GUS) kwartalnie i podawany do wiadomości publicznej. Na tej podstawie wylicza się limity na seniorów, którzy wciąż są aktywni zawodowo. Z tej informacji można dowiedzieć się, ile można zarobić na emeryturze.

W ostatnim kwartale 2022 roku przeciętne wynagrodzenie wyniosło 6733,49 zł. Dlatego w 2023 roku są 2 progi przychodu, które wiążą się z określonymi skutkami finansowymi dla rencisty lub emeryta:

• 4713,50 zł – jeśli przychód przekroczy tę kwotę, to wysokość świadczenia zostanie zmniejszona. Wysokość tego limitu wynosi dokładnie 70% średniego wynagrodzenia, 
• 8753,60 zł – drugi próg to dokładnie 130% przeciętnej pensji w Polsce. Gdy przychód emeryta będzie chociaż nieznacznie wyższy niż ta kwota, to czeka go niemiła niespodzianka. ZUS zawiesza pobieranie danego świadczenia za każdy miesiąc, w którym limit został przekroczony. 

Warto także pamiętać, że pobierający rentę socjalną, nawet jeśli nie przekroczą drugiego progu, ale zarobią ponad 4713,50 zł, to spotkają ich konsekwencje. Ich renta zostanie całkowicie zawieszona na ostatni miesiąc. W takim przypadku jedynym rozwiązaniem mogą być pożyczki dla emerytów.

Powyższe progi obowiązują od 1 marca do końca maja 2023 roku. Porównując je z poprzednimi widać, że niektóre osoby będą mogły dorobić o 170 zł więcej bez ryzyka utraty przywilejów emerytalnych lub rentowych. 

O jaką kwotę ZUS może zmniejszyć świadczenie rentowe lub emerytalne?

Przekroczenie pierwszego progu, czyli 70% przeciętnego wynagrodzenia skutkuje tym, że jest niższa emerytura, dlatego warto uważać na to, ile można dorobić. Jednocześnie ZUS nie może obniżyć kwoty świadczenia uznaniowo. Istnieje kilka limitów również w przypadku zmniejszenia różnych rodzajów rent i emerytur. W okresie od 1 marca 2023 te ograniczenia przedstawiają się następująco:

• 675,24 zł – dla renty rodzinnej na jedną osobę,
• 794,35 zł – w przypadku pobierania emerytury lub renty przyznanej na skutek całkowitej niezdolności do wykonywania pracy,
• 595,80 zł – renta przyznawana w okolicznościach częściowe utraty zdolności do pracy.

Powyższe kwoty są ustalane przy okazji kolejnych waloryzacji emerytur. Wielkości pobieranych świadczeń są obliczane przez ZUS na podstawie danych za ostatni, pełny rok podatkowy.

Jakie osoby nie muszą się przejmować limitami?

Informacja, ile można dorobić do renty, nie jest zmartwieniem osób, które osiągnęły już wiek emerytalny i wypracowały odpowiedni staż pracy. Dla mężczyzn jest to odpowiednio 65 lat, a dla kobiet 60 lat. Istnieje również spora grupa świadczeniobiorców, która również nie musi przejmować się żadnymi limitami. Należą do niej:

• osoby, które otrzymują rentę z tytułu inwalidy wojskowego, a ich niepełnosprawność lub niezdolność do pracy wynika z przebiegu służby wojskowej,
• osoby, które pobierają świadczenie po żołnierzu, który zginął w trakcie pełnienia obowiązków służbowych,
• uzyskały prawo do emerytury częściowej,
• dostają świadczenie z tytułu przymusowego pobytu w obozie lub w miejscu odosobnienia lub pobierają rentę rodzinną po inwalidzie,
• pobierający rentę rodzinną, którzy mają do niej uprawnienia lub skończyły wiek emerytalny, a renta rodzinna jest wyższa niż przysługująca emerytura.

Limity obowiązują za to osoby, które korzystają ze świadczeń pomostowych, mają rentę z powodu niezdolności do pracy lub świadczenie kompensacyjne dla nauczycieli. To, ile można dorobić do emerytury, powinno także interesować pobierających rentę rodzinną lub rentę inwalidy wojennego, jeśli nie przekroczyły wieku emerytalnego.

O czym świadczeniobiorca powinien informować ZUS?

Seniorzy, którzy w poprzednim roku wykazywali aktywność zawodową, są obowiązani do przekazania ZUS-owi informacji o swoich przychodach. W 2023 roku mieli na to czas do końca lutego. Mogą przy tym wybrać system, w którym będą się rozliczali z państwowym ubezpieczycielem – jest to możliwe w trybie rocznym lub miesięcznym.

Informowanie ZUS-u na temat wykazywanych przychodów to bezwzględny obowiązek dla świadczeniobiorców, którzy nie osiągnęli wieku emerytalnego. Dotyczy to pracujących w oparciu o umowę zlecenie, umowę o pracę lub o dzieło. W przypadku seniorów, którzy prowadzą jednoosobową działalność, niezbędne jest przedstawienie oświadczenia o uzyskanym przychodzie.