Na czym polega scoring kredytowy?

Co to jest scoring kredytowy?

Scoring kredytowy to metoda oceny wiarygodności dotycząca terminowej spłaty zobowiązania przez klienta wnioskującego o kredyt. Taka punktacja opiera się m.in. o ryzyko kredytowe kredytobiorcy względem innych osób, które spłaciły swój kredyt. Wiarygodność klienta jest więc zestawieniem informacji na jego temat z danymi dotyczącymi innych klientów, którzy spłacili swoje zobowiązanie.

W takiej sytuacji im profile tych dwóch grup są do siebie bardziej zbliżone, tym lepsza ocena scoringowa i większe szanse na otrzymanie finansowania. Czasami scoring bankowy jest mylony ze zdolnością kredytową. Jednak należy wiedzieć, że są to dwa zupełnie różne pojęcia, ponieważ scoring jest jedynie oceną prawdopodobieństwa, czy klient spłaci swoje zobowiązania.

Jakie dane bank bierze pod uwagę podczas obliczania scoringu kredytowego?

Obecnie instytucje finansowe korzystają ze specjalnych programów informatycznych, które dokonują analizy, porównując danego klienta z tysiącami innych, czy jest on wiarygodny, czy też nie. Niektóre banki mają swoje własne modele, inne zaś korzystają z pomocy wyspecjalizowanych firm. Zazwyczaj obliczając scoring, banki biorą pod uwagę podobne kryteria, jednak w różnych instytucjach finansowych poszczególne dane mogą mieć większą lub mniejszą wagę, a więc w różnych warunkach jeden klient może mieć różny scoring kredytowy. Zazwyczaj jednak taka ocena punktowa jest w poszczególnych instytucjach finansowych do siebie zbliżona. Wśród czynników, które bank bierze pod uwagę podczas ustalania scoringu kredytowego wymienia się:

• Terminowość — osoba, która stara się na przykład o kredyt gotówkowy, będzie sprawdzana przez bank pod kątem tego, czy wcześniejsze zobowiązania zawsze spłacała w terminie i nie miała żadnych opóźnień.
• Posiadanie kart kredytowych i innych kredytów — wszelkie obecne zobowiązania ale i limity, które nawet jeśli nie są wykorzystane, brane są pod uwagę podczas obliczania scoringu kredytowego.
• Wnioski o inne kredyty — bank bardzo często sprawdza, czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy klient składał wniosek o udzielenie jakiegokolwiek typu finansowania i jaką decyzję otrzymał.
• Historia kredytowa — osoby, które do tej pory nie zaciągały żadnych zobowiązań, mają zazwyczaj niższy scoring kredytowy, ponieważ bank nie wie, czy w ich przypadku będą one regulowały wszelkie należności terminowo, ze względu na to, że nie może porównać swojej sytuacji w żadnym poprzednim kredytodawcą. Z kolei klienci, którzy mieli zaległości w spłacie rat, również muszą liczyć się z obniżeniem scoringu bankowego i decyzją odmowną, ponieważ mogą być dla takiej instytucji niewiarygodni.

Często jednak wśród dodatkowych czynników, które wpływają na scoring kredytowy, wymienia się: wykształcenie, zawód, rodzaj zatrudnienia, stan cywilny, liczbę osób na utrzymaniu, status mieszkaniowy i wysokość miesięcznych dochodów.

Jak sprawdzić scoring kredytowy?

Samodzielne obliczenie scoringu kredytowego jest niemożliwe, ponieważ banki do jego wyznaczenia stosują algorytmy, których nie ujawniają klientom. Dzięki temu są one dla nich zawsze wiarygodną informacją, pozwalającą określić wiarygodność kredytobiorcy. Można jednak sprawdzić swój raport BIK, w którym znajduje się podsumowanie naszej historii kredytowej, a także ocena scoringowa w przedziale od 1 do 100. W przypadku osób, które jednak do tej pory nie posiadały żadnych zobowiązań, metoda ta będzie nieskuteczna. Dodatkowo ten raport nierzadko przedstawia zupełnie inne dane niż scoring bankowy, w którym uwzględnia się szereg innych aspektów takich jak wcześniej wymieniony chociażby stan cywilny czy wykształcenie, dlatego nie należy się nim sugerować. 

Co zrobić gdy bank odrzuci wniosek ze względu na scoring?

Jeżeli jednak otrzymamy decyzję odmowną od banku i nasz wniosek kredytowy zostanie odrzucony, wówczas możemy napisać list do takiej instytucji z prośbą o uzasadnienie odmowy. Jeżeli nie zgadzamy się z oceną banku, wtedy możemy złożyć odwołanie i poprosić o ponowną ocenę wniosku. Jeśli jednak argumentacja instytucji finansowej jest rzetelna, wówczas powinniśmy podjąć do działania, które mają na celu poprawę naszego scoringu bankowego. Możemy więc postarać się o wyższe dochody, stabilne zatrudnienie czy zlikwidowanie limitów kredytowych. Nie składajmy też kilku wniosków o kredyt jednocześnie.