Rejestry dłużników –  czym są i jakie funkcjonują w Polsce?

Jakub Grzybowski Jakub Grzybowski  • 
Zaktualizowano:
 • 
Przeczytasz w ciągu 6 minut

Rejestr dłużników to baza osób i firm, które mają zaległości w spłatach różnego rodzaju zobowiązań. W Polsce obecnie funkcjonuje kilka takich rejestrów. Ich zadaniem jest przyjmowanie, przechowywanie i udostępnianie informacji gospodarczych zawartych w zasobach. Osoby lub przedsiębiorstwa, które zostaną wpisane do takiej bazy, muszą liczyć się z wieloma nieprzyjemnymi konsekwencjami, np. w postaci odmowy udzielenia finansowania zarówno przez instytucje pozabankowe, jak i tradycyjne banki. Czym dokładnie jest rejestr dłużników? Jakie tego typu instytucje obecnie funkcjonują w Polsce i jakie dane zbierają? Podpowiadamy.

archiwum

Co to jest rejestr dłużników?

Rejestr dłużników to baza, w której gromadzone są informacje na temat długów gospodarczych i kredytów. Podstawą ich działania jest ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 roku o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych. Narzędzia te zazwyczaj mają charakter ogólnodostępny, a więc za ich pomocą można zweryfikować dane finansowe zarówno osób prywatnych, przedsiębiorstw, jak i firm.

Jakie są rejestry dłużników w Polsce?

Zwłaszcza osoby, które zalegają z jakimiś płatnościami, zastanawiają się jakie są rejestry dłużników i czy zostały już do nich wpisane. Obecnie w Polsce funkcjonują następujące bazy dłużników:

  • BIG InfoMonitor – Biuro Informacji Gospodarczej InfoMonitor S.A.,
  • BIK – Biuro Informacji Kredytowej S.A.,
  • KRD – Krajowy Rejestr Długów Biuro Informacji Gospodarczej S.A.,
  • KBIG – Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej S.A.,
  • ERIF Biuro Informacji Gospodarczej S.A.,
  • RNP – Rejestr Należności Publicznoprawnych,
  • KRZ – Krajowy Rejestr Zadłużonych.

BIG InfoMonitor

BIG InfoMonitor, czyli Biuro Informacji Gospodarczej przyjmuje, przechowuje i udostępnia informacje gospodarcze o zaległym zadłużeniu, ale także terminowych płatnościach dokonywanych zarówno przez konsumentów, jak i przedsiębiorców. Dostęp do BIG mają tylko instytucje zrzeszone w Związku Banków Polskich. Raporty z tego rejestru po spełnieniu pewnych warunków mogą pobierać jednak wszystkie podmioty gospodarcze, a w pewnych przypadkach również osoby fizyczne. Warto jednak podkreślić, że w Polsce nie funkcjonuje jeden nadrzędny BIG, ponieważ poza BIG Infomonitor, podobną działalność prowadzi również KRD, ERIF, BIK i Krajowa Informacja Długów Telekomunikacyjnych.

BIG Infomonitor jest platformą wymiany informacji między sektorem bankowym a pozostałymi gałęziami gospodarki. Wpis do rejestru BIG InfoMonitor może być dokonany przez każdego wierzyciela, który posiada podstawy prawne do wykonania takiej czynności i ma podpisaną z tą firmą umowę. Żeby trafić do tego rejestru:

  • kwota długu musi być wyższa niż 200 zł w przypadku konsumenta, a 500 zł firmy,
  • opóźnienie w płatności musi przekroczyć 60 dni,
  • wierzyciel minimum 14 dni wcześniej poinformował dłużnika o zamiarze dokonania wpisu do bazy.

BIK – Biuro Informacji Kredytowej S.A.

Biuro Informacji Kredytowej to baza dłużników, której działalność reguluje ustawa Prawo Bankowe. Gromadzi ono wszelkie informacje na temat naszych zobowiązań kredytowych, a także terminowości ich spłat. Z tego powodu w rejestrze tym znajdują się dane, które dotyczą nie tylko nieterminowych płatności, ale również dane o osobach, które terminowo wywiązują się ze swoich zobowiązań.

Dane z tego rejestru objęte są tajemnicą bankową. Z tego powodu udostępniane są one wyłącznie bankom i instytucjom finansowym, a także niektórym organom administracji publicznej. Zgodnie z prawem, banki mają obowiązek współpracy z tym rejestrem. Zapisy te jednak nie dotyczą sektora pozabankowego. Z tego powodu często parabanki, które oferują na przykład chwilówki, nie sprawdzają tej bazy. Należy też podkreślić, że BIK nie jest bazą wyłącznie dłużników, lecz źródłem informacji o przebiegu spłaty każdych, również spłacanych w terminie zobowiązań. Znajdziemy w nim dane dotyczące zarówno klientów indywidualnych, jak i przedsiębiorstw.

ERIF Biuro Informacji Gospodarczej S.A.

ERIF to skrót od nazwy: Europejski Rejestr Informacji Finansowej. Jest obok KRD BIK, BIG i KIDT jedną z pięciu baz działających w ramach Biura Informacji Gospodarczej. W tym rejestrze znajdują się zarówno negatywne, jak i pozytywne wpisy dotyczące osób fizycznych i przedsiębiorców. Zgodnie z prawem, do bazy tej wpisywany jest każdy dłużnik, który nie spłacił na czas swojego zobowiązania w wysokości min. 200 zł, a jego opóźnienie wynosi minimum 30 dni. Warto jednak podkreślić, że znajdują się tu również informacje dotyczące zapytań do BIK dokonywanych w ciągu ostatnich 12 miesięcy.

RNP – Rejestr Należności Publicznoprawnych

Rejestr Należności Publicznoprawnych to publiczna, darmowa lista zadłużonych wobec skarbu państwa lub samorządów. Została ona stworzona przez Ministerstwo Finansów w ramach tak zwanego pakietu wierzycielskiego, na mocy Rozporządzenia z 13 czerwca 2018 roku. W rejestrze tym zbierane są informacje gospodarcze na temat zarówno osób fizycznych, jak i prawnych, które zalegają z płatnościami wobec organów administracji. Warto jednak wiedzieć, że instytucje finansowe nie weryfikują tej bazy, dlatego posiadanie w niej wpisu nie przekreśla naszych szans na otrzymanie kredytu.

KRZ – Krajowy Rejestr Zadłużonych

Krajowy Rejestr zadłużonych to kolejny jawny, ogólnodostępny i bezpłatny system teleinformatyczny Ministerstwa Sprawiedliwości, który ujawnia dane dłużników. Dotyczy zarówno osób fizycznych, jak i prawnych, a także jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi. KRZ ujawnia dane osób niewypłacalnych, zagrożonych upadłością lub tych, wobec których umorzono egzekucję ze względu na jej nieskuteczność. 

Informacje w tej bazie wyszukuje się za pomocą sygnatury sprawy lub numeru PESEL. Żeby znalazły się w nich dane dłużnika, musi on zalegać z płatnością minimum 3 miesiące. Wiele osób zastanawia się, od ilu lat można sprawdzać tę bazę. Otóż rejestrator powstał w grudniu 2018 roku i zawiera jedynie akta spraw, które zostały wszczęte po uchwaleniu tej ustawy.

Jaka jest różnica między BIK a BIG?

Wiele osób, chcąc otrzymać kredyt lub pożyczkę, spotyka się z pojęciami takimi jak BIK i BIG, nie wiedząc, jakie są różnice między tymi instytucjami. BIK to jedna, centralna jednostka, podczas gdy BIG to kilka konkurujących ze sobą biur. Dodatkowo w BIK znajdziemy wszystkie informacje dotyczące zobowiązań bankowych, a więc kredytów, pożyczek, zakupów na raty.  W BIG zaś dane o zaległościach i płatnościach z każdej dziedziny gospodarczej. Zobacz też co gorzej wpływa na przyszłość, bazy BIG czy BIK?

Do BIK dane przekazują skoki, bank, firmy pożyczkowe, leasingowe czy faktoringowe, podczas gdy do BIG informacje przekazują przedsiębiorstwa, sądy, konsumenci, sieci telekomunikacyjne i wiele innych firm. Można powiedzieć, że BIK zbiera głównie pozytywne dane, choć osób umieszczane są w również negatywne wpisy, zaś BIK specjalizuje się w negatywnych danych.

Zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie bedzie opublikowany. *wymagane pola są zaznaczone

Sprawdź również ostatnie artykuły