Płynność finansowa – co na nią wpływa? Najważniejsze wskaźniki

Co to jest płynność finansowa?

Płynność finansowa firmy to jej zdolność do regulowania swoich zobowiązań we właściwych terminach. Jest tak w przypadku, gdy przedsiębiorstwo zaciąga kredyty, pożyczki, lub rozlicza się ze swoimi dostawcami. Dopóki płynność jest zachowana, dopóty przedsiębiorstwo może ponosić koszty działalności, dokonywać inwestycji bez żadnych opóźnień lub zwłoki. Umożliwia to także łatwą zamianę aktywów firmy na gotówkę. 

Z punktu widzenia działalności na rynku, to właśnie płynność jest dużo ważniejsza niż rentowność. Większość firm upada nie ze względu na brak zysków, ale przez niedobór pieniędzy w kasie. Dlatego płynność jest obiektem analiz i stanowi jeden z najważniejszych wskaźników o charakterze ekonomicznym. 

Płynność finansową można rozpatrywać w dwóch rożnych kategoriach:

• w ujęciu statycznym – w tym wypadku analitycy wykorzystują dokumenty księgowe, które przedstawiają stan majątkowy przedsiębiorstwa w danym momencie. Korzystają z bilansu oraz z rachunku zysków i strat,
• w ujęciu dynamicznym – wykorzystuje rachunek przepływów pieniężnych. Koncentruje się na analizie określonego odcinka czasu, w którym funkcjonuje przedsiębiorstwo. Taką analizę stosuje się w podmiotach, które muszą przygotowywać sprawozdanie finansowe, badane przez biegłego rewidenta.

Najłatwiej jest określić płynność w oparciu o szereg wskaźników, które najlepiej pokazują sytuację finansową przedsiębiorstwa. Pokazują wybrane obszary aktywności firmy, w których kierownictwo i pracownicy wykorzystują majątek do generowania zysków.

Jakie są najważniejsze wskaźniki, które decydują o płynności finansowej?

Płynność finansowa obejmuje 3 podstawowe wskaźniki, które pokazują zdolność firmy do regulowania swoich zobowiązań. Wśród nich można wyróżnić:

• bieżącą płynność finansowa,
• płynność szybką,
• płynność natychmiastową.

W niektórych źródłach wskazuje się również stan kasy firmy, czyli ilość gotówki w firmie, którą można wykorzystać do zapłaty za fakturę lub za ratę kredytu. Jest to zrozumiałe, ponieważ to od rezerw finansowych zależą możliwości firmy do zaciągania nowych zobowiązań oraz tworzenia inwestycji krótkoterminowych. Gotówka w firmie nie bierze bezpośredniego udziału w procesie operacyjnym i jest najbardziej płynnym aktywem w przedsiębiorstwie.

Bieżąca płynność finansowa

Ten wskaźnik Informuje, w jakim stopniu aktywa bieżące mogą w pełni pokryć wszystkie zobowiązania o krótkim terminie zapadalności. Wskaźnik płynności bieżącej posiada określony wzór:

BPF = Aktywa bieżące / Zobowiązania bieżące

Wskaźnik bieżącej płynności posiada następującą interpretację:

• zbyt niska wartość wskazuje na brak możliwości finansowania bieżących zobowiązań firmy,
• zbyt wysoka wartość płynności bieżącej oznacza, że firma nie ma żadnych zobowiązań krótkoterminowych lub przetrzymuje na koncie zbyt dużą ilość gotówki.

Jeśli firma ma zamrożony kapitał, to także nie jest zbyt korzystne, ponieważ te środki mogłyby być wykorzystane w bardziej produktywny sposób. Poziom bieżącej płynności powinien znajdować się w przedziale od 1,2 –2,0. To oznacza, że wysokość aktywów bieżących powinna być maksymalnie 2 razy większa niż zobowiązania krótkoterminowe.

Szybka płynność finansowa

Wskaźnik płynności szybkiej lub przyspieszonej został opracowany, aby pokazać, które aktywa o wyższej płynności niż aktywa bieżące mogą posłużyć do spłaty długów. Dlatego w tym wskaźniku wyłączono kategorię zapasów:

SPF = (Aktywa bieżące – zapasy) / Zobowiązania bieżące

W tym wypadku powyższy wskaźnik powinien posiadać wartość co najmniej 1,0, tak aby aktywa o dużym stopniu płynności całkowicie pokryły wszystkie zobowiązania przedsiębiorstwa. Wielkość wskaźnika jest kształtowana w dużym stopniu wysokością zapasów na stanie firmy. Jeśli ilość zapasów jest duża, to może oznaczać, że firma broni się przed inflacją. 

Przy niskim stanie zapasów i niskiej wysokości wskaźnika płynności bieżącej może to oznaczać złe gospodarowanie środkami firmy – np. poprzez przetrzymywanie zbyt dużej ilości gotówki na koncie bankowym.

Wskaźnik płynności natychmiastowej

W przypadku ostatniego wskaźnika płynności występują najbardziej płynne aktywa w firmie, którymi można płacić za zobowiązania. Dzięki gotówce przedsiębiorstwo może błyskawicznie spłacić swoje wszystkie długi:

WPN = Środki pieniężne / Zobowiązania bieżące

W optymalnym scenariuszu wskaźnik natychmiastowej płynności oscyluje w granicach 0,1 – 0,2. Jednocześnie chwilowy brak gotówki nie musi oznaczać katastrofy. Jeśli firma będzie w stanie odzyskać należności od swoich dłużników, to będzie mogła szybko poprawić swoją płynność. Z punktu widzenia przedsiębiorstwa utrzymywanie nadpłynności również może nie być korzystne, ponieważ zagraża rentowności – zamrożona gotówka nie jest wykorzystywana na zdobywanie nowych źródeł przychodów.