Najbardziej zadłużone kraje świata. Zobacz listę!

Jednakże całkowite zadłużenie państw jako sposób oceniania sytuacji ekonomicznej danego państwa jest zupełnie niemiarodajny. Nie uwzględnia on liczby ludności, rozwoju gospodarczego, możliwości pożyczkowych państwa czy osiąganego dochodu krajowego brutto. Lepszym miernikiem jest stosunek długu publicznego do PKB, który porównuje dług z wynikami gospodarczymi. Porównując, ile kraj jest winien i ile produkuje w ciągu roku, ekonomiści mogą zmierzyć teoretyczną zdolność kraju do spłaty zadłużenia.

Skąd się bierze zadłużenie państw?

Czym jest właściwie zadłużenie państwa? Obejmuje łączne nominalne zadłużenie podmiotów sektora finansów publicznych, określone po odjęciu wzajemnych zobowiązań pomiędzy podmiotami należącymi do tego sektora.

W polskiej definicji państwowy dług publiczny obejmuje zobowiązania sektora finansów publicznych z następujących tytułów:

• wyemitowanych papierów wartościowych opiewających na wierzytelności pieniężne;
• zaciągniętych kredytów i pożyczek;
• przyjętych depozytów;
• wymagalnych zobowiązań;
• wynikających z odrębnych ustaw oraz prawomocnych orzeczeń sądów lub ostatecznych decyzji administracyjnych,
• uznanych za bezsporne przez właściwą jednostkę sektora finansów publicznych będącą dłużnikiem.

Jedną z głównych przyczyn powstawania długu publicznego jest deficyt budżetowy, pojawiający się w sytuacji, gdy Skarb państwa i jednostki samorządowe nie generują wystarczających dochodów, aby pokryć wydatki budżetowe. 

Jednakże obecnie to obsługa długu publicznego, czyli wypłacanie wierzycielom należnych odsetek oraz spłata rat kapitałowych zgodnie z ustalonym harmonogramem generuje coraz większy przyrost zadłużenia państw. Przy coraz większym zadłużeniu państw, koszty obsługi długu będą się zwiększać.

Najbardziej zadłużone kraje świata – zobacz kto jest liderem

Zastanawiasz się, jakie są najbardziej zadłużone kraje świata? Kluczowym parametrem, na podstawie którego sporządziliśmy zestawienie najbardziej zadłużonych gospodarek świata, jest łączna wartość długu publicznego określona w miliardach dolarów.

Jednakże, aby nie przedstawiać jedynie łącznej kwoty niespłaconych zobowiązań państwa wobec innych podmiotów, wzięliśmy pod uwagę inne bardziej miarodajne wskaźniki. Lepsze zobrazowanie kondycji finansowej krajów daje spojrzenie na zadłużenie na osobę, a także na wskaźnik długu publicznego względem PKB. 

Analizując przyczyny zadłużenia danego kraju, można mówić o różnych czynnikach powodujących taki stan rzeczy. Przykładowo w Ameryce Północnej, gdzie dług wynosi ponad 28 milionów dolarów, ponad 30% zadłużenia wykreowały gospodarstwa domowe, natomiast w Chinach i Japonii ten stosunek jest mniejszy o 10 i 15%. 

Dług publiczny Chin opiera się przede wszystkim na zobowiązaniach zaciągniętych przez krajową gospodarkę. Prawie 60% całego długu krajowego pochodzi właśnie z zadłużeń gospodarki u obcych podmiotów. Warto także przyjrzeć się Japonii – drugiej potędze ekonomicznej w Azji Wschodniej. Dług publiczny w tym kraju wynosi aż 58% zadłużenia, natomiast w Stanach Zjednoczonych stanowi jedynie 40%, a w Chinach tylko 20%.

Najbardziej zadłużone kraje względem PKB

Standardowo poziom zadłużenia można określić w odniesieniu do innych wartości. Często stosuje się taktykę porównywania łącznego zadłużenia do osiąganych dochodów. 

Zbyt duża ilość łącznych zobowiązań często bywa nazywana przekredytowaniem, które może zaburzyć stabilność domowych finansów. Jednakże w wypadku państw nie jest to adekwatne stwierdzenie, gdyż za państwowymi gospodarkami kryje się olbrzymi potencjał, wypracowywany przez podatników. Warto zauważyć, że największe gospodarki są zadłużone na spore sumy u jednostek finansów publicznych. Można powiedzieć, że zadłużenie państw jest czymś naturalnie występującym w dzisiejszych realiach.

Powszechnym sposobem określania skali zadłużenia jest relacja długu publicznego do PKB (Produkt Krajowy Brutto). Im większa będzie relacja długu do PKB, tym w zasadzie gorsza jest umiejętność spłaty zadłużenia przez państwa. Z kolei niski wskaźnik długu do PKB oznacza, że stan państwowej gospodarki jest w dobrej kondycji, a co za tym idzie, w lepszym stopniu poradzi sobie ze spłatą zobowiązań bez ryzyka powiększania długu w przyszłości.

Podobnie jak wyżej przedstawiamy tabelkę – tym razem z niechlubnymi liderami największego wskaźnika długu do PKB w 2022 roku.

Najmniej zadłużone kraje według tego wskaźnika zarejestrowano zaś w Kuwejcie (11,20%),  Estonii (18,1%), Bułgarii (25,1%) i Luksemburgu (23,4%). Małe wartości relacji długu do PKB mają Dania, Norwegia, Szwecja i Tajwan.

Zadłużenie Polski – jak wygląda sytuacja? 

Określenie rzeczywistego zadłużenia państwa to trudne zadanie. Jest to związane przede wszystkim z możliwością przyjęcia różnych kryteriów i różnego definiowania pojęcia jednostek, które wchodzą w skład finansów publicznych. 

Zadłużenie Polski rośnie niemal bez przerwy. Oficjalne zadłużenie Polski wynosi aktualnie 1,462 bln zł.  Oznacza to więc, że jedynie w ciągu dwóch ostatnich lat wzrósł o 433 mld zł. W przeliczeniu na jednego mieszkańca przekłada się to na 38 950 zł długu. 

Warto jednak zaznaczyć, że przyjęte kryteria nie uwzględniają w całości stanu zadłużenia naszego państwa. To może być “przerzucane” np. do jednostek, które nie są zaliczane do sektora finansów publicznych. Według opinii Forum Obywatelskiego Rozwoju ukryty dług publiczny wynosi ponad 4,8 bln zł. Jeśli weźmie się pod uwagę to ujęcie, to zadłużenie na jednego mieszkańca wyniesie aż 126 664 zł.

U kogo Polska jest zadłużona? Struktura zadłużenia publicznego w przypadku Polski wskazuje, że udział nierezydentów, czyli np, inwestorów zagranicznych w długu Skarbu Państwa wynosi 32,9% (dane z 2021 roku). Oznacza to, że zadłużenie w Polsce jest finansowane w dużej mierze przez Polaków i polskie przedsiębiorstwa. Jak to się dzieje? Polacy udzielają państwu środków finansowych np. nabywając obligacje skarbowe.

Wśród podmiotów zagranicznych największy udział w zadłużeniu poprzez zakup skarbowych papierów wartościowych (SPW) w 2021 r. miała Japonia, Holandia, Niemcy, Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Irlandia.