Co to jest dźwignia finansowa? Wyjaśnienie i przykłady

Avatar photo Michał Ziemski  • 
Zaktualizowano:
 • 
Przeczytasz w ciągu 5 minut

Na rynkach finansowych istnieje wiele różnych sposobów, aby pomnażać pieniądze. Wiele z nich wykorzystuje strategie, w których jedna strona bierze na siebie większe ryzyko, podczas gdy druga z nich je ogranicza. Można także znaleźć takie metody, w których to inwestor zwiększa swoje możliwości na koszt brokera. Należy do nich tzw. lewarowanie, czyli popularna dźwignia finansowa. Umożliwia ona działanie z relatywnie niewielkim kapitałem, dzięki czemu jest wykorzystywana przez duże grono inwestorów. Co jeszcze warto wiedzieć o funkcjonowaniu dźwigni finansowej?

Co to jest dźwignia finansowa? Wyjaśnienie i przykłady

Co to jest dźwignia finansowa?

Dźwignia to korzystanie z obcego kapitału. Inaczej mechanizm ten nazywa się lewarowaniem. Umożliwia zwielokrotnianie zysków, które w innym przypadku nie byłyby możliwe do osiągnięcia. Mechanizmu używa się przy niektórych transakcjach finansowych. Z jego pomocą można dokonywać zakupów, na przykład akcji lub walut, za kwoty większe, niż posiadamy na koncie. Jeśli dźwignia wynosi 1:100, to oznacza, że na każdą jednostkę pieniężną kupującego przypada 100 jednostek po stronie zewnętrznego inwestora. 

Lewarowanie jest wykorzystywane głównie na rynku walutowym, ponieważ handel na forexie charakteryzuje się dużą zmiennością. Są to dobre warunki do zarabiania pieniędzy, ponieważ każda zmiana trendu cenowego to potencjalny zysk. Jednocześnie jest to ryzykowne – trend może się w każdej chwili odwrócić i błyskawicznie przekształcić zysk w stratę. Dźwignia finansowa jest właśnie tym, co przynosi niewyobrażalne pieniądze – to także mechanizm, który potrafi szybko wyzerować konto, a nawet wygenerować długi.

Poza forexem dźwignia jest obecna na rynkach akcji, surowców lub kryptowalut. Zaletą tego rozwiązania jest fakt, że sam koszt zaciągnięcia długu przez inwestora jest mniejszy niż wygenerowanie własnego kapitału. Lewarowanie może być więc w niektórych przypadkach Jednak wiąże się to z większym ryzykiem w przypadku nieudanej transakcji. Dlatego wykorzystując lewarowanie, warto umiejętnie zarządzać kapitałem. Oznacza to, że podczas transakcji nie powinno się jej wykonywać przy użyciu wszystkich pieniędzy, ponieważ to zwiększa ryzyko utraty wszystkiego. Znacznie lepiej jest podzielić kapitał na małe części, które nie będą cały czas aktywne na rynku. 

Na czym polega mechanizm dźwigni finansowej?

Dźwignia finansowa może być stosowana w bardzo wielu typach transakcji finansowych. Stosuje się ją, aby zwiększyć dochodowość własnego kapitału w inwestycji, poprzez zwiększenie udziału pieniędzy pochodzących od inwestorów zewnętrznych. Lewarowanie stosuje się zwłaszcza wtedy, gdy koszt długu jest niższy niż koszt kapitału własnego. Pieniądze na ten cel mogą pochodzić z wielu źródeł. W przypadku większych projektów, mogą to być pożyczki pochodzące od całych grup inwestycyjnych. Może to być także zwykły kredyt dla firm lub faktoring.

Mechanizm dźwigni finansowej jest bardzo podobny do działania instrumentów pochodnych. Należące do tej kategorii opcje i kontrakty terminowe stworzono z myślą o zabezpieczaniu się przed wahaniami cen, a okazało się, że mogą przynieść duże zarobki. Teoretycznie mogą przynieść nieograniczony zysk i proporcjonalnie taką samą stratę. To samo zdanie świetnie pokazuje istotę ryzyka przy działaniu dźwigni finansowej, która jest przez to określana jako maczuga finansowa.

Warto pamiętać, że broker wymaga od inwestora, który korzysta dźwigni, otwarcia specjalnego depozytu. Jest on określany jako margin level lub depozyt zabezpieczający. Są to pieniądze “zamrożone’ na koncie inwestora na czas transakcji. Stanowią zabezpieczenie na wypadek, gdyby sytuacja na rynku zmieniła się na jego niekorzyść i niezbędne było pokrycie powstałej straty z pieniędzy inwestora.

Przykład transakcji wykonanej za pomocą dźwigni

Efekt dźwigni finansowej najlepiej warto pokazać na praktycznym przykładzie, który może wystąpić na rynku. Załóżmy, że inwestor chce kupić franki szwajcarskie (CHF) za polskie złotówki. Jego depozyt to 3.000 PLN, natomiast obecny kurs CHF wynosi 4,7000 – oznacza to, że za każdego franka trzeba zapłacić 4,70 zł. Inwestor kupuje na rynku 30.000 CHF:

30.000 CHF x 4,70 PLN = 141.000 PLN

Jednak nie można zapomnieć, że na koncie znajduje się jedynie 3.000 PLN, a zatem jedynym sposobem, aby doszło do transakcji będzie skorzystanie z dźwigni. Można tu użyć dźwigni w proporcji 1: 100.  W tym wypadku będzie to:

141.000 PLN :100 = 1.410 PLN

Na tym etapie widać, że inwestor może przeprowadzić transakcję za 141.000 PLN, posiadając wielokrotnie mniej, czyli 1.410 PLN. Jeśli kurs franka wzrośnie o 1 grosz – do wartości 4,71 PLN, to zysk na transakcji wyniesie 300 PLN, czyli będzie to 10% posiadanego kapitału:

30.000 x 0,01 PLN = 300 PLN 

Przy zwiększeniu kursu franka szwajcarskiego do 4,80, czyli o 10 groszy, inwestor praktycznie podwoi swój kapitał:

30.000 x 0,1 PLN = 3000 PLN

Wzór na dźwignię finansową – jak wygląda?

Określenie czy dźwignia finansowa przyczyniła się do zysku, czy do straty jest możliwe do ustalenia za pomocą prostego wzoru. Ta formuła pokazuje, w jaki sposób lewarowanie wpływa na wartość ujemną lub dodatnią dla inwestora. Jeśli wynik tego wzoru będzie większy od 1, to można powiedzieć, że efekt dźwigni okazał się pozytywny, w przeciwnym wypadku efekt będzie negatywny. Poniżej przedstawiono wzór na dźwignię finansową:

DF= Zo / Zb

W tym wzorze Zo będzie zyskiem operacyjnym, natomiast Zb oznacza zysk brutto zawierający koszty operacji w postaci odsetek bankowych.

Zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie bedzie opublikowany. *wymagane pola są zaznaczone

Podobne artykuły