Co to jest RRSO i czy warto zwracać na nie uwagę?

RRSO – co to znaczy?

Dla osób głowiących się nad tym, co oznacza RRSO warto odszyfrować ten skrót. Jest to rzeczywista roczna stopa oprocentowania, czyli pełny koszt kredytu, jaki musi zapłacić każdy dłużnik. Podawanie jej wielkości jest obligatoryjne w przypadku każdego zobowiązania, jakie można zaciągnąć w bankach lub w instytucjach pożyczkowych, oferujących darmowe chwilówki.

Najbardziej precyzyjną odpowiedź na pytanie co to jest RRSO w polskim prawie daje ustawa o kredytach konsumenckich. Zgodnie z nią, stanowi „całkowity koszt kredytu ponoszony przez konsumenta, wyrażony jako wartość procentowa całkowitej kwoty kredytu w stosunku rocznym”.

Wzór na RRSO – jak go czytać?

Kosztu kredytu jest obliczany według wzoru, który wygląda na dosyć skomplikowany. Jest to równanie dwóch szeregów, które jest trudne do obliczenia przez przeciętnego kredytobiorcę. Warto zdawać sobie sprawę, że nie jest to kwota brana całkowicie z powietrza. Formuła wyraża się w następującej postaci:

Klucz wzoru:

a – rzeczywista roczna stopa oprocentowania,
o – numeracja ostatniej wypłaty raty zobowiązania,
n – oznaczenie kolejnej wypłaty, zgodnie z równaniem: 1 ≤ n ≤ o,
S_n – kwota wypłaty n,
c_n – okres kredytu występujący między pierwszym, a kolejnym dniem każdej wypłaty, przy założeniu, że c_n= 0,
o’ – oznaczenie kolejnej wpłaty lub sumy wpłat,
K_w – kwota wpłaty lub sumy kolejnych wpłat,
L_w – okres czasu, może być wyrażony w pełnych latach lub ułamkach lat, pomiędzy pierwszym, a kolejnym dniem każdej spłaty lub sumy kolejnych wpłat.

Najbardziej problematycznym składnikiem tego wzoru jest c_n, czyli czas, jaki upływa między kolejnymi wpłatami. Może być trudny do ustalenia, dlatego obliczając ten wzór można posiłkować się kalkulatorami umieszczonymi na specjalnych stronach internetowych.

Jednocześnie należy pamiętać, że nie w każdej instytucji ta formuła faktycznie przedstawia wszystkie koszty kredytu. Jest tak w przypadku podmiotów, które wprowadzają dodatkowe opłaty, czyli pozaodsetkowe koszty kredytu, które nie wliczają się do RRSO.

RRSO na przykładzie – czy zawsze warto na nie patrzeć?

Niższe RRSO nie oznacza od razu niższego kredytu. Poniżej można znaleźć przykład, w którym udzielono kredytu na 5000 zł z prowizją 10% i oprocentowaniem o tej samej wysokości. Jak widać, przy niższym RRSO jest wyższy koszt kredytu.

Najwyższe RRSO wynika z krótszego okresu kredytowania – w tym wypadku to 12 miesięcy. W tym wskaźniku ujęta jest wartość pieniędzy w czasie. Im krótszy okres pożyczki tym większa wartość rzeczywistej stopy oprocentowania. Dlatego astronomiczne wysokości niektórych pożyczek w wysokości np. 2 tysięcy procent nie wydają się już takie dziwne.

W jakich sytuacjach RRSO może być mylące?

W niektórych sytuacjach sama ocena całkowitego kosztu kredytu tylko w oparciu o rzeczywistą wysokość oprocentowania może być bardzo kłopotliwa. Jak zwykle diabeł tkwi w szczegółach. To, jakie RRSO jest korzystne zależy w głównej mierze od metody naliczania rat.

Najczęściej raty mogą być określane na dwa różne sposoby. W pierwszym występują stałe raty, czyli oznacza to, że co każda spłata pożyczki obejmuje tę samą kwotę. Ich przeciwieństwem są raty malejące, w których do raty odsetkowej kredytodawcy dodają ratę kapitałową. W rezultacie kredyt jest spłacany szybciej niż dla raty stałej, ponieważ od razu jest zmniejszany kapitał, od którego są naliczane odsetki. Jednocześnie warto pamiętać, że dla spłacającego raty malejące są na początku większe niż w przypadku stałych rat, ale z czasem to obciążenie jest coraz mniejsze.

Co składa się na RRSO?

Zgodnie z ustawą o kredycie konsumenckim każdy bank, przy obliczaniu RRSO musi wziąć pod uwagę wszelkie opłaty, jakie mają realny wpływ na wysokość danej pożyczki. Do wyliczenia tej wartości są wliczane:

• ubezpieczenia,
• prowizje i koszty kredytodawcy,
• wysokość odsetek od pożyczki,
• dodatkowe opłaty – np. za weryfikację wniosku.

Jak już wspomniano, instytucje mają różne sposoby, aby tworzyć nowe opłaty, więc zawsze warto przeczytać umowę, a szczególnie punkty zapisane małym druczkiem.

Dlaczego wprowadzono rzeczywistą roczną stopę oprocentowania?

Na rynku kredytów i pożyczek istniały różne patologie i luki w prawie, które były wykorzystywane na niekorzyść klientów. Dlatego 14 wrześnie 2012 roku sejm przegłosował ustawę o kredycie konsumenckim, która wprowadziła takie pojęcie, jak maksymalne RRSO. Jest to limit, ograniczony dwukrotnością odsetek ustawowych, obowiązujących w danym roku.

Konsekwencją zmian w prawie było zmniejszenie kosztów pożyczek – przykładowo niektóre firmy zmniejszyły RRSO na 120%, chociaż wcześniej było to RRSO na poziomie 178% za ten sam kredyt. Kolejne zmiany ma przynieść ustawa antylichwiarska, która w jeszcze większym stopniu ma chronić interesy pożyczkobiorców.