Jakie są rodzaje kart płatniczych?

Szymon Machniewski avatar Szymon Machniewski  • 
Zaktualizowano:
 • 
Przeczytasz w ciągu 8 minut

Polacy przekonali się do korzystania z kart płatniczych. Pierwsze pojawiły się w Polsce w latach 60. XX wieku, a obecnie są już standardem – używają ich zarówno dorośli, jak i nieletni. Według danych Narodowego Banku Polskiego na koniec czerwca 2022 roku na polskim rynku znajdowało się 43,9 mln kart płatniczych. Sprawdź, jakie są ich rodzaje.

Jakie są rodzaje kart płatniczych

Co to jest karta płatnicza?

Karta płatnicza jest narzędziem, dzięki któremu możesz płacić bezgotówkowo w marketach, pobierać środki z bankomatu i dokonywać transakcji przez internet. Dla sklepów posiadanie terminala płatniczego jest koniecznością, jeśli firma chce być konkurencyjna. Wielu Polaków w ogóle nie nosi przy sobie gotówki, dlatego obecnie coraz mniej jest miejsc, w których nie zapłacisz kartą. Kiedyś problemem były wysokie koszty, które towarzyszyły takim operacjom. Chodzi tutaj głównie o opłatę interchange, która jest prowizją banku i wynosi obecnie od 0,2 do 0,3% płaconej kwoty. Wcześniej było to 10 razy więcej, dlatego teraz jest to znacznie mniejsze obciążenie dla firm, które udostępniają płatności kartą.   

Polska a karty płatnicze

NBP cyklicznie publikuje raporty dotyczące kart płatniczych w Polsce. Wynik na koniec II kwartału 2022 roku jest o 303 tys. wyższy niż na koniec marca 2022 roku. Zdecydowanie najwięcej w rękach Polaków znajduje się kart debetowych – 36,78 mln sztuk, co dało wzrost o blisko 600 tys. kwartał do kwartału. Na kolejnej pozycji znalazły się karty kredytowe z wynikiem 5,02 mln sztuk, ale w tym przypadku nastąpił spadek w stosunku do poprzedniego kwartału o 66 tys. 41,5 mln ze wszystkich 43,9 mln kart to karty zbliżeniowe. 

Średnio każdy właściciel karty skorzystał z niej w II kwartale 2022 roku 53 razy do realizacji transakcji. Ponadto odnotowano wzrost liczba transakcji kartami w internecie – było ich 53,7 mln, co oznacza zwiększenie o 9% w stosunku do poprzedniego kwartału. 

Zainteresowanie kartami płatniczymi znacznie wzrosło w czasie pandemii, kiedy to promowano rozliczenia bezgotówkowe. Ponadto wtedy banki podniosły kwotę, którą można zapłacić zbliżeniowo bez podawania PIN-u do 100 zł. Oczywiście korzystanie z kart ma wiele zalet i to nie przypadek, że cieszy się tak dużym zainteresowaniem. Przede wszystkim to bezpieczniejsze niż noszenie przy sobie gotówki. Nawet jeśli ktoś Ci ukradnie kartę, to możesz ją szybko zablokować. Natomiast, jeśli złodziej skorzysta z niej, to ryzykuje, że zostanie nagrany – przy bankomacie czy w sklepie. 

W powyższych informacjach pojawiły się różne rodzaje kart płatniczych. Co oznaczają? Do czego służą? Czy dostępne są również inne?

Karty płatnicze – rodzaje

W Twoim portfelu mogą się znajdować różne rodzaje kart bankowych. Nie musisz korzystać wyłącznie z jednej – to kwestia potrzeb i preferencji. Po które warto sięgnąć? Czym się różnią? 

Karty debetowe

Te karty są zdecydowanie najpopularniejsze. Kiedy zawierasz umowę z bankiem o prowadzenie konta bankowego, otrzymasz pytanie, czy chcesz wyrobić również kartę debetową. Możesz, ale nie musisz tego robić. To ta karta najczęściej jest stosowana do płacenia za zakupy w sklepach. Przeważnie wystarczy ją zbliżyć do terminala i następuje płatność. Ewentualnie może być potrzebne podanie numeru PIN. Płacąc, wykorzystujesz środki, które masz na koncie bankowym. Nazwa karta debetowa może być myląca – jeśli kwota, którą masz na rachunku nie wystarczy, to operacja nie zostanie zrealizowana. Saldo nie może być ujemne. 

Karta debetowa umożliwia również wypłacanie środków z bankomatów i korzystanie z wpłatomatów. Te ostatnie to maszyny, dzięki którym możesz wpłacić gotówkę na rachunek. Według danych Narodowego Banku Polskiego w Polsce na koniec czerwca 2022 roku było 21 501 bankomatów. Chodzi tutaj zarówno o urządzenia, które umożliwiają wypłatę środków, jak i wypłatę i wpłatę. A czym różni się karta debetowa od karty kredytowej?

Karta kredytowa

Jak działa karta kredytowa? Korzystając z niej, nie wydajesz swoich pieniędzy, tylko środki banku. Za każdym razem zaciągasz kredyt, ale maksymalnie do wysokości limitu ustalonego z tą instytucją. Bank sprawdza Twoją zdolność kredytową i tylko wtedy, jeśli będzie ona odpowiednia, przyzna Ci określoną kwotę do dyspozycji. 

Zaletą karty kredytowej jest możliwość korzystania ze środków banku nawet bez ponoszenia kosztów. Na spłatę zadłużenia masz określony czas – jeśli zrobisz to w okresie bezodsetkowym, to nie zapłacisz odsetek. Możliwe, że unikniesz również innych opłat – np. bank nie naliczy ich za korzystanie z karty, jeśli osiągniesz określoną wysokość transakcji bezgotówkowych. 

Teoretycznie karta kredytowa może służyć do wypłaty środków z bankomatu, ale to nie jest dobry wybór ze względu na wysokie prowizje. Np. mBank przy wypłacie z bankomatu z karty Visa Premium nalicza 5% prowizji, minimum 10 zł. Opłata za przelew z rachunku karty kredytowej wynosi 7%, minimum 6 zł. Dlatego wykorzystuj ją przede wszystkim do płacenia w sklepach i w internecie. 

Karta obciążeniowa   

Ten typ kart nie jest w Polsce bardzo popularny, ale zainteresowanie nimi rośnie. Jest ona powiązana z Twoim rachunkiem bankowym, ale środki z niego nie są pobierane od razu, kiedy kupujesz daną rzecz. Dochodzi do odroczenia zapłaty, co oznacza, że zadłużenie zostanie uregulowane w określonym dniu. To produkt przeznaczony przede wszystkim dla firm i służy do rozliczenia wydatków służbowych. Bank przyznaje określony limit kredytowy – klient jest ograniczony do tej kwoty. 

Karta przedpłacona

Ten produkt bankowy również często używany jest przez firmy. Taka karta może być wydana na określoną osobę lub na okaziciela i wtedy mogą się nią posługiwać różne osoby. Wykorzystuje się ją do rozliczania podróży służbowych lub przekazywania premii. Na rachunek powiązany z kartą wpłacane są środki, a jej posiadacz może je wydawać. Możliwe są zarówno wypłaty z bankomatu, jak i płatności bezgotówkowe. Konto, do którego jest przypisana karta można zasilić, np. robiąc przelew na ten rachunek lub za pomocą wpłatomatu.  

Wiesz już, co to jest karta płatnicza i jakie karty są dostępne. A co powinno się na nich znaleźć?

Jakie dane zawiera karta płatnicza?

W 2003 roku normą ISO/IEC 7810, Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna określiła wymiary kart płatniczych. Mają one 53,98 mm wysokości, 85,6 mm szerokości i 0,76 mm grubości. Na karcie znajdują się następujące dane:

  • imię i nazwisko posiadacza,
  • nazwa i logo banku,
  • numer karty,
  • miesiąc i rok, do którego karta jest ważna,
  • numer CVV2/CVC2,
  • informacja o rodzaju karty.

Co to jest numer CVV2/CVC2? To inaczej trzycyfrowy kod bezpieczeństwa karty. Znajduje się na jej rewersie. Kiedy płacisz kartą w markecie, to korzystasz z numeru PIN – jako potwierdzenia zawarcia transakcji. Natomiast numer CVV2/CVC2 jest Ci potrzebny do potwierdzenia transakcji zdalnych, np. kiedy kupujesz w sklepie online. 

Karty płatnicze a systemy kartowe w Polsce

Analizując oferty banków, możesz się zastanawiać, jaką kartę wybrać – VISA czy Mastercard? Na kartach płatniczych w Polsce najczęściej zobaczysz loga tych dwóch organizacji. Według danych Narodowego Banku Polskiego liderem rynku w Polsce jest VISA. Na koniec II kwartału 2022 roku należało do niej 53,06% wydanych kart płatniczych. Drugą pozycję zajmowała firma Mastercard z wynikiem 46,7%. Oferty te są bardzo podobne – stąd też zapewne ich zbliżona popularność. 

Natomiast udział innych kart wynosił 0,24%. Możesz się spotkać również z kartami American Express czy Diners Club. 

Ile kosztuje posiadanie karty płatniczej?

Wiesz już, jakie są karty płatnicze, a ile kosztuje korzystanie z nich? Jeśli chodzi o karty debetowe, to coraz trudniej o bezwarunkowo bezpłatne. Przeważnie możesz uniknąć kosztów, o ile spełnisz określone warunki, np.:

  • Bank nie naliczy opłaty miesięcznej za używanie karty, jeśli wykonasz transakcje o określonej wartości.
  • Nie zapłacisz za wypłatę z bankomatu, jeśli będzie to np. minimum 100 zł.
  • Nie zapłacisz za wpłatę środków we wpłatomacie, jeśli skorzystasz z urządzeń danej firmy.

Natomiast w przypadku karty kredytowej możesz uniknąć kosztów, jeśli:

  • Spłacisz zadłużenie w okresie bezodsetkowym.
  • Dokonasz płatności na określoną kwotę w miesiącu.

Zatem możesz uniknąć kosztów jednej i drugiej karty płatniczej. A ile kosztuje karta przedpłacona? W ING zapłacisz 15 zł za jej wydanie, a użytkowanie, wypłaty i transakcje bezgotówkowe są bezpłatne. Natomiast w ofercie BNP Paribas znajdziesz karty obciążeniowe – w ramach oferty dla firm. Opłata za ich wydanie wynosi od 150 zł wzwyż, w zależności od typu karty. Prowizja za transakcje bezgotówkowe to od 0 do 1,5% danej kwoty.

Żródła:

https://static.nbp.pl/systemy/platniczy/q_02_2022.pdf

Zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie bedzie opublikowany. *wymagane pola są zaznaczone

Podobne artykuły