Zasiłek pielęgnacyjny – ile wynosi i komu przysługuje?

Czym jest zasiłek pielęgnacyjny?

Zasiłek pielęgnacyjny zaliczany jest do świadczeń opiekuńczych, o których mowa w ustawie o świadczeniach rodzinnych. Przyznaje się go w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osobie w związku z jej niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Pieniądze otrzymywane w ramach tego świadczenia mogą być przeznaczone na przykład na zakup leków, czy sprzętu, pokrywać koszty rehabilitacji, wizyt u specjalistów, a nawet koszty utrzymania osoby starszej lub niepełnosprawnej. Wysokość zasiłku pielęgnacyjnego na dany rok ustala Rada Ministrów.

Zasiłek pielęgnacyjny – komu przysługuje?

Zasiłek pielęgnacyjny otrzymują osoby, które są niezdolne do samodzielnej egzystencji. Świadczenie to przysługuje:

• niepełnosprawnemu dziecku,
• osobie z niepełnosprawnością powyżej 16 roku życia, która legitymuje się orzeczeniem lekarskim stwierdzającym znaczny stopień niepełnosprawności,
• osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, która legitymuje się orzeczeniem lekarskim stwierdzającym umiarkowany stopień niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność ta powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia,
• osobom starszym, które ukończyły 75 lat. 

Komu nie przysługuje zasiłek pielęgnacyjny?

Skoro już wiemy, jakie warunki trzeba spełnić, aby otrzymać zasiłek pielęgnacyjny, warto wiedzieć, kiedy świadczenie to nie jest przyznawane. Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje:

• osobie, która jest uprawniona do otrzymywania dodatku pielęgnacyjnego,
• osobie niezdolnej do samodzielnej egzystencji, która została umieszczona w ośrodku zapewniającym całodobowe, nieodpłatne utrzymanie.

Zasiłek pielęgnacyjny nie zostaje również przyznany w sytuacji, kiedy członkowi rodziny przysługuje za granicą świadczenie na pokrycie kosztów związanych z pielęgnacją takiej osoby. Chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego bądź dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym w konkretnym przypadku stanowią inaczej.

Ile wynosi zasiłek pielęgnacyjny?

Wysokość zasiłku pielęgnacyjnego jest ustalana w oparciu o wysokość cen towarów i usług przy jednoczesnym uwzględnieniu wydatków gospodarstw domowych. W 2022 roku mimo inflacji kwota ta nie została podniesiona i od 1 listopada 2019 roku wysokość zasiłku pielęgnacyjnego wynosi 215,84 zł miesięcznie. Ewentualna weryfikacja i podniesienie wysokości świadczenia może jednak nastąpić dopiero w 2024 roku. Waloryzacja świadczeń rodzinnych jest określona w ustawie. Zgodnie z nią w przypadku zasiłku pielęgnacyjnego, weryfikacja jego wysokości następuje co 3 lata. 

Zasiłek pielęgnacyjny to jednak niejedyne wsparcie finansowe, na jakie może liczyć osoba niezdolna do samodzielnej egzystencji. Opiekunowie osób z niepełnosprawnością, mogą starać się o przyznanie specjalnego zasiłku opiekuńczego. Z kolei osoby, które ze względu na swój zły stan zdrowia straciły szansę na wykonywanie pracy i normalne funkcjonowanie w społeczeństwie, mogą złożyć wniosek o przydzielenie tak zwanej renty socjalnej, znany również pod pojęciem renty z MOPS. Świadczenie to przyznawane jest czasowo lub dożywotnio po uprzednim spełnieniu określonych wymagań m.in.takich jak kryterium dochodowe MOPS.

Jakie dokumenty są wymagane do wniosku o zasiłek pielęgnacyjny?

Żeby ubiegać się o zasiłek pielęgnacyjny, należy złożyć odpowiedni wniosek w urzędzie miasta lub gminy, stacjonarnie, lub za pośrednictwem portalu Emp@tia. Do takiego formularza należy dołączyć odpowiednie dokumenty, na przykład potwierdzające wiek dziecka, czy stopień niepełnosprawności. Jakie dokumenty są wymagane do wniosku o zasiłek pielęgnacyjny?

• Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności 
• Orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności z datą jej powstania 
• Orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności 
• Kopia dowodu osobistego osoby ubiegającej się o świadczenie 
• Oświadczenie o niepobieraniu zasiłku pielęgnacyjnego w innej gminie
• Oświadczenie o niewniesieniu odwołania od orzeczenia o niepełnosprawności

Przykładowy wzór wniosku o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego jest dostępny na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej.

Wniosek zostanie rozpatrzony w ciągu 30 dni kalendarzowych, jednak w pewnych sytuacjach termin ten może się wydłużyć. Od takiej decyzji można się też odwołać. Pytanie, które rodzi się w głowie osób ubiegających się o taki zasiłek, dotyczy również tego, kiedy jest on wypłacany. Zazwyczaj co miesiąc, po wydaniu decyzji o jego przyznaniu. Dokładny harmonogram wypłaty jednak ustala podmiot realizujący świadczenia.

Czym różni się zasiłek pielęgnacyjny od świadczenia pielęgnacyjnego?

Zarówno zasiłek pielęgnacyjny, jak i świadczenie pielęgnacyjne, należą do przychodów, których komornik nie może zabrać. Świadczenie pielęgnacyjne w odróżnieniu od zasiłku pielęgnacyjnego zastępuje pełną wypłatę opiekuna osoby niezdolnej do samodzielnej egzystencji. Obecnie wynosi ono 2119 zł miesięcznie. Beneficjentem zasiłku pielęgnacyjnego jest osoba niepełnosprawna, zaś świadczenia pielęgnacyjnego jej opiekun.