Jednolity Plik Kontrolny - kompedium wiedzy

Jednolity Plik Kontrolny został stworzony przez Ministerstwo Finansów, by uszczelnić polski system podatkowy. Aktualnie planowana jest nowelizacja ustawy o podatkach od towarów i usługo oraz Ordynacji Podatkowej. Jak wpłynie ona na JPK? Czy ułatwi życie polskim przedsiębiorcom, a może wręcz przeciwnie? Sprawdźmy!

Spis treści:

Co to jest Jednolity Plik Kontrolny?
Kto składa JPK_VAT?
Po co Jednolity Plik Kontrolny?
JPK_VAT korzyści
Konsekwencje i kary za niezłożenie JPK_VAT
Zmiany JPK_VDET sankcje

Co to jest Jednolity Plik Kontrolny?

JPK_VAT to zestawienie informacji o zakupach i sprzedaży, wynikająca z ewidencji VAT właściciela firmy za określony okres. Obecnie należy dostarczyć go w wersji elektronicznej do 25. dnia każdego miesiąca za miniony miesiąc. Jeśli termin ten przypada w niedzielę, zostaje przesunięty na kolejny dzień roboczy. Polscy płatnicy mogą skorzystać z podstawowego systemu wpłacania miesięcznych lub kwartalnych zaliczek podatku dochodowego od osób fizycznych i osób prawnych. Jednak dostarczenie Jednolitego Pliku Kontrolnego jest obowiązkiem każdego przedsiębiorcy niezależnie od formy rozliczania.

Plik JPK_VAT ma ściśle określony format oraz układ usprawniający jego analizę. Z jego strukturą można zapoznać się w biuletynie informacyjnym Ministerstwa Finansów. Warto śledzić na bieżąco zmiany zachodzące we wzorze dostępne na rządowym portalu podatkowym, ponieważ z każdym rokiem pojawiają się częste zmiany.

Kto składa JPK_VAT?

Od lipca 2016 roku Jednolity Plik Kontrolny muszą składać duże przedsiębiorstwa. W styczniu 2017 roku przyszła kolej na małe oraz średnie. Od 1 stycznia 2018 roku ten obowiązek nałożono na wszystkich prowadzących działalność gospodarczą. Zastanawiasz się czy dotyczy Cię ten obowiązek? Jeśli jesteś podatnikiem VAT i składasz deklarację VAT-7 lub VAT-7K, ten obowiązek dotyczy też Ciebie. Dodatkowo osoby prowadzące księgę podatkową przy użyciu programów komputerowych, organ podatkowy może poprosić o udostępnienie całości lub części tych ksiąg oraz dowodów księgowych drogą elektroniczną lub na nośniku danych.

Wielkość przedsiębiorstwa	Obroty netto / roczna suma bilansowa w euro	Zatrudnieni pracownicy	Od kiedy?
Mikro	do 2 mln / do 2 mln	mniej niż 10	od stycznia 2018 roku
Małe	do 10 mln / do 10 mln	mniej niż 50	od stycznia 2017 roku
Średnie	do 50 mln / do 43 mln	mniej niż 250	od stycznia 2017 roku
Duże	powyżej 50 mln / powyżej 43 mln	więcej niż 250	od lipca 2016 roku

Kto nie musi składać Jednolitego Pliku Kontrolnego? Niektóre przedsiębiorstwa mogą zostać zwolnione od obowiązku uiszczania podatku od towarów i usług. Informacje na ten temat znajdują się w odpowiedniej ustawie. Wyjątki stanowią przedsiębiorcy, których całą działalność obejmują zapisy na temat zwolnienia przedmiotowego ujętego w art. 43 ust. 1 (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221). Inną możliwością jest zniesienie obowiązku na podstawie obrotu mniejszego niż 200 tys. zł zgodnie z art. 114 ust. 1 lub 9 (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221). Dodatkowo zwolnione z podatku VAT zostają organizacje międzynarodowe wypełniające zadania publiczne, co zostało uwzględnione w zapisach art. 82 ust. 3 (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221).

Po co Jednolity Plik Kontrolny ?

Jednolity Plik Kontrolny obejmuje podatek od towarów i usług, inne podatki oraz weryfikację ksiąg rachunkowych i ewidencję podatkową. Oprócz głównego celu, jakim było uszczelnienie systemu podatkowego, zakłada również ułatwienie przekazywania informacji organom podatkowym przez płatników. Przesyłanie ich drogą elektroniczną znacznie skraca czas wykonywanych działań przez urzędników, a jednocześnie stanowi mniej uciążliwe i tańsze rozwiązanie. Jednolity Plik Kontrolny pozwala na szybkie znalezienie nieścisłości w dokumentacji oraz wszczęcie kontroli podatkowej.

JPK_VAT korzyści

Zdaniem niektórych korzyści z takiego rozwiązania płyną zarówno do organów podatkowych, jak i podatników. Możliwość wysłania pliku w formie elektronicznej pozwala zaoszczędzić nam czas i uniknąć comiesięcznych wizyt w Urzędzie Skarbowym. Natomiast kontrolującym umożliwia przyspieszenie pracy i ograniczenie zbędnych działań. Dane są dostępne w formacie oznacza to szybką analizę oraz sprawniejsze kontrole.

Co zyskuje przedsiębiorca?

łatwość w przekazywaniu dokumentów do urzędu skarbowego,
wykluczenie losowych kontroli,
krótszy czas oraz niższe koszty kontroli,
stopniowa eliminacja nieuczciwej konkurencji.

Jak wygląda JPK w innych krajach? Pomysłodawcą pierwowzoru JPK była Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). W 2005 roku opracowała dokument zwany SAF-T, czyli Standard Audit File for Tax. Natomiast po raz pierwszy został on wprowadzony dopiero 3 lata później w Portugalii. Każdy kraj dopasowuje dokument do panujących w nim warunków. W efekcie elektroniczne zestawienie danych księgowych podatników wprowadzono między innymi w: Austrii, Belgii, Danii, Holandii, Litwie, Luxemburgu, Niemczech, Słowenii, Szwecji, Wielkiej Brytanii. Pozwoliło to na zmniejszenie liczby oszustw podatkowych.

Konsekwencje i kary za niezłożenie JPK_VAT

Konsekwencją niezłożenie Jednolitego Pliku Kontrolnego w terminie jest nałożenie sankcji karno-skarbowej. Może być ono rozpatrywane jako wykroczenie lub przestępstwo. Wszystko zależy od okoliczności. Ocenianie jest wartość przewinienia, motywy działania, stopień szkodliwości społecznej oraz sposób dokonania czynów. Jeżeli pominięta wartość przekracza 14 000 zł, działanie zostanie zaklasyfikowane jako przestępstwo. Przepisy prawne zakładają nałożenie na niesolidnego płatnika grzywny. Jej wysokość jest zależna od obowiązującego wynagrodzenia minimalnego (od 1/10 do 20-krotnej jego wartości).

Karą za wykroczenie skarbowe w 2021 r. jest: od 280 zł do 56 000 zł.

Wysokość grzywny ustala się z uwzględnieniem sytuacji majątkowej, rodzinnej oraz możliwości zarobkowych sprawcy.

Karą za przestępstwo skarbowe jest grzywna, która może wynieść od 10 do 720 stawek dziennych. Minimalna stawka dzienna w 2021 r. wynosi od 933,3 zł do 26 879 040 zł.

Źródło: Ministerstwo Finansów: finanse.mf.gov.pl

Zmiany JPK_VDET sankcje

W związku z nowelizacją ustawy o podatku od towarów i usług oraz Ordynacji podatkowej wynika, że wraz z jej wprowadzeniem pojawiły się również nowe sankcje. Za każdy błąd w formularzu będziemy zobowiązani zapłacić karę w wysokości 500 zł. Jeżeli jednak dostarczymy poprawiony plik w ciągu 14 dni od wezwania, zostanie ona anulowana. Natomiast osoby, które nie dostarczą JPK_VAT w terminie lub przekażą nieprawdziwe informacje zostaną zobowiązani do uiszczenia kary grzywny w wysokości 120 stawek dziennych.