Czym są parabanki?
Z definicji parabank to podmiot, który prowadzi działalność finansową adekwatną dla działalności banków, jednak w myśl innych przepisów niż to, co stanowi Prawo bankowe. Parabanki zatem prowadzą bardzo podobną działalność jak tradycyjne banki, lecz nie są objęte restrykcyjnymi regulacjami prawnymi, nadzorem finansowym oraz gwarancjami depozytów. Można więc wyróżnić dwa systemy bankowe – do głównego należeć będą banki, banki komercyjne oraz spółdzielcze, które podlegają specjalnym regulacjom prawnym oraz – tak zwany “shadow banking”, czyli parabanki świadczące usługi podobne do banków, ale nie podlegające tak restrykcyjnym regulacjom prawnym, jakie ustawowo nałożone są na banki. Jednak warto zaznaczyć, że pożyczki pozabankowe traktowane są jako kredyt konsumencki. Dlatego też podlega ustawie antylichwiarskiej, której nowelizacji wprowadziła ograniczenia zarówno pod względem kosztów, jak i sposobu działania firm pożyczkowych.
Należy zdawać sobie również sprawę, że w polskim prawie nie ma definicji parabanków.
Banki a parabanki – różnice
Spójrzmy na podstawowe różnice między tradycyjnymi bankami a omawianymi parabankami. Zestawiając zdolność do danych czynności przez banki i parabanki, trzeba wiedzieć, że wiele z nich wzajemnie się nie wyklucza. Zanim przejdziemy do porównania, warto zaznaczyć, że niektóre czynności wypisane pod pojęciem “Parabanki” zostały wyznaczone na podstawie działalności firm pożyczkowych. Pozostałe charakteryzują funkcjonowanie wszystkich parabanków.
Banki:
- działalność nadzorowana przez Prawo bankowe
- sprawdzana przez Komisję Nadzoru Finansowego
- klientów, którzy przekazali pieniądze w depozyt chroni Bankowy Fundusz Gwarancyjny
- Bankowy Fundusz Gwarancyjny zapewnia zwrot pieniędzy w sytuacji, gdy bank jest niewypłacalny
- przyjmują i realizują transakcja pieniężne w trybie natychmiastowym za dodatkową opłatą lub w wyznaczonym terminie zgodnie z sesjami Elixir
- prowadzą rachunki bankowe
- udzielają kredytów
- emitują bankowe papiery wartościowe
- udzielają gwarancji oraz potwierdzają i otwierają akredytywy
- przeprowadzają bankowe rozliczenia pieniężne
Parabanki:
- każda instytucja udzielająca produktów kredytowych musi posiadać zezwolenie na działalność Komisji Nadzoru Finansowego
- Komisja Nadzoru Finansowego prowadzi również listę ostrzeżeń publicznych przed niewłaściwymi instytucjami, wzbudzającymi wątpliwości
- instytucje udzielające produktów kredytowych udzielają pożyczek podstawie ustawy o kredycie konsumenckim (Dz.U. 2011 nr 126 poz. 715)
- nie mogą przyjmować środków depozytowych
- udzielają pożyczek, w tym pożyczek online
- nie pożyczają bardzo wysokich kwot osobom prywatnym – kredyt konsumencki, do którego należą również pożyczki pozabankowe, zakłada maksymalny limit wsparcia finansowego 255 550 zł. Warto jednak zaznaczyć, że w rzeczywistości firmy pożyczkowe dostępne w naszej bazie proponują swoim klientom nie więcej niż 30 000 zł.
- mogą realizować operacje czekowe oraz terminowe operacje finansowe
- świadczą usługi płatnicze
- świadczą usługi płatności elektronicznych
- mogą nabywać i zbywać wierzytelności pieniężne
- przechowują przedmioty i papiery wartościowe oraz udostępniają skrytki sejfowe
- prowadzą skup i sprzedaż wartości dewizowych
- udzielają poręczeń
- pośredniczą w dokonywaniu przekazów pieniężnych oraz rozliczeń w obrocie dewizowym.
Jak można zauważyć, istnieje wiele podobieństw w funkcjonowaniu banków i parabanków. Warto także dodać, że np. banki mogą wykonywać wiele innych czynności, które z definicji nie są związane stricte z ich działalnością, np. doradztwo finansowe, usługi certyfikowane podpisem elektronicznym, oraz obrót papierami wartościowymi czy też nabywanie akcji i udziałów.
Co naprawdę myśleć o parabankach?
Warto uświadomić sobie, że większość firm udzielających pożyczek online zalicza się do parabanków. Trudnią się one głównie udzielaniem pożyczek zarówno krótkoterminowych tzw. chwilówek, jak i pożyczek ratalnych, o dłuższym terminie spłaty.
Jedne firmy cieszą się większym zaufaniem klientów, inne mniejszym – takie są prawa rynku. Wiele osób negatywnie odnosi się do parabanków, kierując się brakiem poczucia bezpieczeństwa, którego według nich nie zapewniają instytucje pozabankowe. Należy jednak pamiętać, że korzystając z różnorodnych usług firm tego typu, zabezpieczamy się umową, która jasno powinna określać nasze prawa i obowiązki.
Argument mówiący, że firmy udzielające pożyczek tak naprawdę chcą tylko zarobić i wyciągnąć od klienta jak najwięcej pieniędzy, jest nietrafiony, ponieważ wystarczy przeanalizować oferty pożyczkowe tradycyjnych banków i zestawić je z podmiotami z sektora pozabankowego. Koszty udzielonej pożyczki wielokrotnie w przypadku firm pozabankowych będą korzystniejsze, choćby w przypadku promocji darmowej chwilówki.
Poniżej przedstawiamy listę pożyczek ratalnych oferowanych przez firmy z ugruntowaną pozycją na rynku polskim. Te firmy pożyczkowe posiadają bogate doświadczenie w sektorze finansowym oraz cieszą się zaufaniem klientów. Warto sprawdzić opinie na temat danego pożyczkodawcy w sekcji “Opinie o pożyczkach”.
Na co zwrócić uwagę przy umowie pożyczki z parabankiem?
Przede wszystkim musimy mieć świadomość, że podczas korzystania z usług parabanków niezbędne jest sporządzenie odpowiedniego dokumentu, zwanego umową pożyczki. W przypadku każdego pisma, które podpisujemy, do naszych obowiązków należy jego przeczytanie. Warto również przypomnieć, że jeżeli składamy wniosek w firmie pożyczkowej, wówczas powinniśmy mieć dostęp również do wzorca dokumentu, który będziemy podpisywać. Każda umowa musi zawierać szczegółowe dane każdej ze stron. Jeśli chodzi o pożyczkodawcę należy uwzględnić: pełną nazwę firmy, numer NIP, KRS, REGON, a także adres. Kolejnym elementem niezbędnym do uznania umowy za właściwą jest dokładne określenie rodzaju pożyczki oraz ewentualnego zabezpieczenia (w większości firm nie będzie ono wymagane).
Pamiętajmy, że w przypadku firm pożyczkowych koszty pozaodsetkowe nie mogą przekraczać: 25% pożyczonej kwoty oraz 30% sumy tej w stosunku rocznym. Zwróćmy uwagę na to, czy zostały uwzględnione w umowie konsekwencje nieterminowego wywiązania się z obowiązku spłaty i czy są one zgodne z prawem. Maksymalne odsetki za opóźnienie zgodnie z art. 481§ 2 Kodeksu Cywilnego mogą wynosić dwukrotność wartości referencyjnej stopy NBP oraz 5,5 punktów procentowych.
Zwróćmy uwagę, czy w umowie została uwzględniona kwota pożyczki i czy jest ona taka sama, jak ta uwzględniona we wniosku. Nie zapominajmy również o konieczności wprowadzenia do umowy wysokości RRSO, czyli całkowitego kosztu kredytu wyrażonego w wartości procentowej. Następnie spójrzmy, czy wszystkie opłaty zostały poprawnie uwzględnione, a ich wysokości się zgadzają. Mowa tu o:
- oprocentowaniu stałym lub zmiennym i ewentualnych sytuacjach, kiedy może dojść do zmiany jego wysokości,
- prowizji oraz formie jej wypłaty,
- opłacie przygotowawczej,
- ewentualnym ubezpieczeniu.
Jeżeli decydujemy się na pożyczkę ratalną, konieczne jest uwzględnienie ich wysokości oraz formy wpłaty. Warto wspomnieć, że zazwyczaj dołączony zostanie również harmonogram spłaty. Nie zapominajmy o swoich prawach, które gwarantuje nam ustawa o kredycie konsumenckim, czyli możliwości odstąpienia od umowy pożyczki w ciągu dwóch tygodni. Pamiętajmy również o konieczności opatrzenia dokumentu datą zawarcia umowy oraz realizacji zlecenia. Dokument powinien zawierać również wyjaśnienie sytuacji, w których mogą nastąpić zmiany w zapisach.
Sprawdź również ostatnie artykuły
Ile kosztuje remont łazienki w 2024 roku? Ceny zaskakują
28 lutego 2024
Kredyt online: Jak wykorzystać technologię na swoją korzyść?
11 grudnia 2023
